Prof. dr Sergej Đuranović: POLULARIZACIJA NAUKE MORA DA POČNE U OSNOVNOJ I SREDNJOJ ŠKOLI

Profesor Sergej Đuranović, koji je prije 22 godine napustio Crnu Goru zbog zapošljavanja nakon završetka školovanja, danas je ugledni profesor biohemije na Vašington univerzitetu u Sent Luisu. Njegova strast prema naučnom istraživanju nije oslabila tokom godina, a različite institucije poput Džons Hopkinsa i Maks-Plank Instituta pružile su mu priliku da se posveti onome što voli. Za Đuranovića, ova profesionalna putanja predstavlja spoj njegovog hobija i izvora prihoda, stavljajući ga u idealnu poziciju strastvenog istraživača i predavača.

Profesor Đuranović je bio jedan od učesnika na međunarodnom simpozijumu „Dani dijaspore i prijatelja Crne Gore‟, održanom u oktobru na Univerzitetu Crne Gore (UCG). U intervjuu za sajt državnog Univerziteta Đuranović je istakao da Crna Gora posjeduje značajan potencijal u oblasti nauke, te da je ključno započeti proces popularizacije nauke već u osnovnim i srednjim školama. On vjeruje da unapređenje naučnog duha u tim fazama obrazovanja igra ključnu ulogu u daljem razvoju zemlje.

Đuranović smatra da, uopšteno gledano, naučna zajednica u Crnoj Gori postoji, ali biohemijske discipline su manje zastupljene u odnosu na druge grane nauke. Prema njegovom mišljenju, situacija bi se mogla poboljšati ulaganjem u naučna istraživanja.

,,Nema toliko ljudi koji se odlučuju za biohemiju. Ja mislim da je najveći problem nepoznanica u vezi sa zaposlenjem nakon završenog fakulteta. Posao biohemičara može se raditi i u fabrikama i u klinici, odnosno u bolnici, ali i u akademskom okruženju ili institutima, a mislim da mogućnosti za tako nešto ovdje nema ili ima vrlo malo. U osnovoj i srednjoj školi počinju da vas zanimaju stvari kojima želite da se bavite u životu, fakultet je dodatna stvar, a poslije fakulteta, ako stvarno nemate način da radite u struci, to je jako veliki problem. Država bi tu mogla da pomogne usmjeravanjem ljudi koji fakultet da upišu, a ne da uvijek bude najviše pravnika, ekonomista ili sličnih zanimanja“, kaže profesor Đuranović.

Na pitanje koliko se Crna Gora promijenila za ove 22 godine od kada je otišao on odgovara:,,Što se tiče društva i političkog života mislim da se razmišljanje naroda nije promijenilo, još uvijek smo učaureni i vezani samo za naše društvo. Što se tiče ulaganja u infrastrukturu više se uložilo u gradnju zgrada, nego u infrastrukturu koja bi koristila svima npr. saobraćajnice. Promijenilo se dosta toga u izgledu u zadnjih 22 godine i iako ja dolazim na svaku godinu ili dvije dana, ipak ne bih rekao da su te promjene bitne za sve ljude i populaciju Crne Gore, već su bitne za pojedince.“

Profesor Đuranović ističe da nema crnogoraca koji rade u instituciji gdje je on zaposlen, ali kaže da postoje dvoje ili troje ljudi koji su rodom iz Crne Gore.

„Pošto je Vašington Univerzitet jako veliki univerzitet gdje se nalazi jedan od najvećih medicinskih programa u SAD-u, postoji određen broj ljudi rodom iz Crne Gore koji se ne bavi direktno naukom, već su došli u svojstvu medicinskih sestra i pomoćnog kadra. Što se tiče naučnog kadra, ne postoji niti jedan naučnik sa ovih prostora osim mene i moje supruge, koja je iz Srbije.“  

Bilo koja institucija na kojima je radio nakon završetka magistrature u Beogradu, Džons Hopkins ili Maks-Plank Institut, omogućile su mu, kaže profesor, da se bavi onim što zaista voli, a to je naučno istraživanje. On smatra da je u idealnoj poziciji jer je spojio hobi sa onim za što je plaćen.

Kako se svijet mijenjao u posljednjih dvadeset godina, mijenjala se i nauka.

,,Nauka se promijela poprilično. Kada sam razmišljao nakon doktorata na Maks Planku šta ću da radim na postdoktrskim studijama, tada sam radio na proteinskoj strukturi i na evoluciji proteina, meni je bilo u glavi da moram da se pomjerim iz tog naučnog polja, zato što sam mislio da će sve to postati manje važno i da će da se završi u narednih 5-10 godina. Zbog toga sam prešao da radim na RNK-a. U nauci se sve stvari brzo mijenjaju ili se pronalazi nešto novo ili se praktično stare teorije zamjenjuju sa novim. Sada možemo da pogledamo neke probleme sa molekularnog stanovišta više nego što smo mogli ranije izvana sa ćelijskog stanovištva.“

Profesor kaže da Crna Gora ima potencijala za nauku.

,,Da li to može da se na neki način usmjeri pravilno da ti ljudi ostanu u Crnoj Gori pitanje je za državu i univerzitet. Polularizacija nauke ne može da počne na univerzitetu, mora da počne u osnovnoj i srednjoj školi. Druga stvar za popularizaciju nauke je potrebno da ljudi koji se bave naukom imaju mogućnost da rade, što ja mislim da je nemoguće ako nemate labotaroriju, bar u mom slučaju. Najveće zadovoljstvo meni je bilo kad uradim eksperiment i vidim da sam otkrio ili potvrdio neku hipotezu i da eksperiment ima rezultat. Na taj način se ljudi još više zainteresuju za nauku. Sve to može da se uporedi sa zavisnošću jer se na taj način ljudi navuku na nauku. Nauka je uglavnom rad koji vodi ka negativnom rezulatatu, ako imate 20 ideja bićete srećni ako uspije četvrtina od toga“, zaključio je profesor Đuranović.

Izvor UCG

Back to Top