Profesor Elektrotehničkog fakulteta (ETF) u Beogradu dr Dražen Drašković, koji tokom petnaestogodinje karijere ima više od 70 projekata u oblasti razvoja softvera i informacionih tehnologija, u intervjuu za sajt Univerziteta Crne Gore (UCG) govorio je o ključnim elementima za uspjeh u nauci, predstavljajući svoju tzv. 4K formulu: komunikativnost, kolaborativnost, kreativnost i kritičko mišljenje.
U razgovoru čije djelove prenosimo, on je govorio o ulozi mentora u postavljanju kreativnih pitanja i podsticanju razmišljanja kod mladih. Osvrnuo se i na važnost održavanja ravnoteže između uloge predavača na ETF-u i istraživačkog rada. Takođe, govorio je i o angažmanu u prvom evropskom projektu Horizon koji se fokusira na analizu velikih podataka, kao i o recenzijama novih softverskih proizvoda koje piše za računarski časopis „PC Pres“.
Za uspjeh u nauci potrebna „4K formula“
Profesor Drašković objašnjava značaj 4K formule: ,,Komunikativnost je značajna zbog umrežavanja. Takođe, kolaboracija je veoma važna zato što u nauci osoba ne može ništa samostalno da uradi, iza svakog većeg proizvoda današnjice stoji čitav tim ljudi. Kreativnost razvija nove ideje, a kritičko mišljenje je neophodno zbog distance od subjektivnosti“, objašnjava Drašković.
„Zato je dobro“ – kaže on – „da mladi uvijek imaju mentora koji će im postavljati kreativna pitanja, davati sugestije i navoditi ih da razmišljaju.“ Drašković dodaje da ovo nisu sve vještine koje su neophodne u istraživačkom radu, ali jesu one glavne.
Opstanak nauke
Da bi se nekoj oblasti obezbjedio opstanak, potrebni su mladi ljudi koji će tu oblast odabrati i krenuti putem istraživanja i traganja za nečim novim.
,,U oblastima kao što su softversko inženjerstvo, vještačka inteligencija ili analiza podataka, industrija se posljednjih godina razvila, plate su porasle u toj oblasti, pa mladi ljudi najčešće već pri kraju osnovnih studija odluče da odu u industriji, ne razmišljajući da postoji i ovaj drugi put, ka nauci“, kaže Drašković.
On smatra da je ključna uloga ona koju imaju profesori i mentori još na osnovnim studijama, a to je da zainteresuju mlade da se bave naukom, kroz kreativne projekte manjeg obima, koje bi mladi radili već tokom studija. Kako navodi Drašković, njega je pri kraju studija jedan profesor zainteresovao za nauku govoreći mu da ako ode u industriju, teško će se vratiti naučnom radu, a da će kroz naučni rad uvijek imati i saradnju sa industrijom.
Kako profesor Drašković objašnjava da mora da postoji balans između predavanja na fakultetu i istraživačkog rada. ,,U nekim nedjeljama tokom semestra se više posvetim nastavi, a tokom zimskog i dužeg letnjeg raspusta više se bavim istraživačkim radom i saradnjom sa doktorandima“, kaže on.
Vještačka inteligencija
Vještačka inteligencija je, kako govori Drašković, danas veoma važna, najviše zbog toga što je u proteklih deset ili dvadeset godina bio potreban osnovni rad na računaru i računarska pismenost, a za sadašnje vrijeme potrebno je neko znanje o primjeni vještačke inteligencije.
Prema njegovim riječima, ono što plaši ljude jeste strah da će ona postati pametnija od čovjeka, ali, ukoliko je pametno ,,nadgledano“ koristimo, do toga neće sigurno doći. Drašković smatra da primjena vještačke inteligencije u Crnoj Gori i u regionu može biti mnogo veća, odnosno da njenom primjenom možemo poboljšati kvalitet života građana i olakšati im njihove poslove.
,,Horizon“ projekat
Drašković izdvaja prvi evropski Horizon projekat kojim koordinira u ime konzorcijuma više evropskih istraživačkih institucija ,,European federation od data driven innovation hubs“. ,,Projekat se orijentiše na analizu velikih podataka, a imao je cilj da napravi evropsku mrežu institucija koje rade u oblasti podataka i vještačke inteligencije i da formira novu laboratoriju za analizu podataka i primenu vještačke inteligencije, u okviru ETF-a u Beogradu“, ističe on.
Profesor saopštava da je kroz taj projekat svake godine, zajedno sa timom svojih saradnika, učestvovao u većem broju naučnih eksperimenata nad velikim podacima različitih malih i srednjih preduzeća, zatim, radio sa inostranim partnerima na primeni vještačke inteligencije u medicini i rehabilitaciji, te na digitalnoj transformaciji različitih fabrika i industrijskih postrojenja.
Pisanje za računarski časopis
,,PC Pres“ je časopis o računarstvu koji pokušava da odgovori na pitanja u vezi sa tržištem, programiranjem, hardverom, softverom, informacionom tehnologijom. On ,,PC Pres“ opisuje kao jedan od rijetkih časopisa u regionu koji okuplja dobar tim stručnih novinara koji se bave temama iz oblasti informacionih tehnologija.
Priredila O. Đ.