Ministarstvo nauke Crne Gore, u saradnji sa Međunarodnim institutom iz Trsta “Abdus Salam - ICTP”, organizuje naučni forum pod naslovom ‘Forum on New International Research Facilities in South East Europe’, koji će se održati 25. i 26. januara u Trstu. Forum je podržan od strane UNESCO-a, Međunarodne agencije za atomsku energiju (IAEA), Evropskog društva fizičara i Međunarodne Fondacije za razvoj (FIT).
Na forumu će biti više od 100 učesnika, među kojima su visoki predstavnici Evropske komisije, IAEA, Evropskog društva fizičara (EPS), ESFRI, istaknuti predstavnici naučne zajednice (CERN-a, HIT-a, CNAO, GSI/FAIR, DESY...), kao i predstavnici naučne i poslovne zajednice Regiona. Na skupu će po prvi put naučnoj i političkoj javnosti biti predstavljeni finalni rezultati idejnog rješenja za obje opcije Međunarodnog instituta za održive tehnologije na prostoru Jugoistočne Evrope.
Na Forumu će pozdravni govor održati: Fernando Quevedo, direktor ICTP Instituta, Martin Krause, direktor Direktorata za Evropu u Međunarodnoj agenciji za atomsku energiju (IAEA), Meera Venkatesh, direktor Odjeljenja za fiziku i hemiju u Međunarodnoj agenciji za atomsku energiju, David Lee, generalni sekretar Evropskog društva fizičara (EPS), kao i generalni direktor Direktorata za istraživanje i inovacije Evropske komisije gospodin Robert Jan Smits.
Nakon toga, prisutnima će se obratiti ministarka nauke Crne Gore dr Sanja Damjanović koja će otvoriti diskusiju o novom projektu u regionu Jugoistočne Evrope i predstaviti prve pripremne korake i progres na političkoj i naučnoj sceni ostvaren tokom 2017. godine, a u cilju realizacije SEEIIST projekta.
Idejno rješenje prve opcije instituta, odnosno Četvrte generacije Sinhrotronskog izvora zračenja predstaviće predsjednik međunarodne komisije koja je autor ovog koncepta, dr Dieter Einfeld, nekadašnji tehnički direktor SESAME i ALBA projekta, dok će idejno rješenje o Hadronskoj kancer terapiji i istraživanju u biomedicini pomoću protona i težih jona predstaviti predsjednik druge grupe međunarodne komisije, prof. Ugo Amaldi, osnivač i predsjednik TERA Fondacije.
Podsjetimo, Crna Gora je inicirala jedan od najljepših projekata u duhu “Nauke za društvo”, a koji bi bio jedinstven u regionu Jugoistočne Evrope i znatno uticao na njegov razvoj, kao i omogućio da ovaj dio Evrope postane konkurentan. Inicijativu je prvobitno predložio profesor Hervig Šoper, nekadašnji generalni direktor CERN-a. Cijeli region je vrlo brzo prepoznao značaj i benefite, a zvaničnim potpisivanjem Deklaracije o namjeri u CERN-u 25. oktobra 2017. godine od strane osam zemalja, Inicijativa je transformisana u regionalni projekat.
O. Đ.