Zvuk stomatoloških instrumenata, neprijatna iskustva iz prošlosti i osjećaj gubitka kontrole – sve to može učiniti i najjednostavniji odlazak kod stomatologa stresnim. Strah od stomatoloških zahvata pogađa mnoge pacijente, posebno djecu, otežavajući ne samo njima, već i stomatolozima da obave tretman na što bezbolniji i efikasniji način. Osim lijekova za smirenje i metoda poput sedacije (blage anestezije koja opušta pacijenta, ali ga ne uspavljuje potpuno), sve više se koristi virtualna realnost. Ova tehnologija pomaže pacijentima da se osjećaju kao da su negdje drugdje – u prijatnom, digitalnom okruženju umjesto u stomatološkoj ordinaciji.
Posebno zanimljiv pristup je gejmifikacija – uključivanje igara, izazova i nagrada kako bi se pacijentima odvukla pažnja od stomatološke procedure i smanjio stres. Istraživanje koje su sproveli Univerzitet Crne Gore, Univerzitet u Kragujevcu i Univerzitet u Prištini bavilo se upravo ovim fenomenom, u saradnji sa dvije stomatološke klinike u Srbiji.
U studiji je učestvovalo 56 djece mlađe od 10 godina, kojima su zbog molarno-incizalne hipomineralizacije (MIH), četvrtog stepena, uklanjani donji prvi kutnjaci (molari). MIH je stanje u kojem se zubna gleđ ne razvija pravilno, što dovodi do slabih tačaka na zubima. Ovo može uzrokovati osjetljivost, estetske probleme i povećan rizik od karijesa. Na razvoj MIH-a mogu uticati različiti faktori, uključujući genetiku, sistemske bolesti tokom rasta zuba, infekcije i nutritivne deficite. MIH se dijeli na četiri stepena, u zavisnosti od jačine oštećenja. Teži oblici često zahtijevaju vađenje zuba, što može biti komplikovano zbog oslabljene strukture i može povećati nelagodnost tokom procedure. Iz studije su isključeni pacijenti sa sistemskim bolestima, posebnim potrebama, epilepsijom, vrtoglavicama ili klaustrofobijom. Istraživanje je odobrio Etički komitet Fakulteta medicinskih nauka Univerziteta u Kragujevcu.
U studiji se, uz ostalo, navodi da je upotreba virtuelne realnosti značajno smanjila bol tokom primjene anestezije i tokom vađenja zuba. Pacijenti koji su koristili virtuelnu realnost imali su i niži puls tokom intervencije.
Razlike u polu nisu uticale na bol ili srčanu frekvenciju. Međutim, mlađi pacijenti su osjetili jači bol tokom anestezije, bez obzira na to da li su koristili virtuelnu realnost. Zanimljivo je da je ta veza bila izraženija u grupi virtuelne realnosti, dok kod tradicionalnog postupka nije bila statistički značajna. Većina ispitanika pozitivno je ocijenila to iskustvo. Više od 65% pacijenata reklo je da im je virtuelna realnost pomogla da se manje plaše anestezije i vađenja zuba, a 75% je izjavilo da im je skrenuo misli sa procedure. Više od 90% nije osjetilo nelagodnost tokom korišćenja virtuelne ralnosti, dok je 80% uživalo u iskustvu i vjeruje da bi taj metod mogao pomoći i u drugim stomatološkim zahvatima.
Rad je objavljen u časopisu: Journal of Clinical Pediatric Dentistry a autori su: Raša Mladenović (Univerzitet u Kragujevcu), Mirko Mikić (Univerzitet Crne Gore), kao i Zoran Arsić, Ivana Stošović- Kalezić i Filip Đorđević sa Univerziteta u Prištini. Ovaj rad je dobio nagradu za najbolji rad u 2024. godini na Fakultetu medicinskih nauka Univerzitetu u Kragujevcu, u stomatološkoj kategoriji.
(Rad odabran iz liste naučnih radova UCG)
Izvor UCG
Foto UCG