Crna Gora se prvi put kandiduje za punopravno članstvo na CMS eksperimentu, jednom od najvećih LHC eksperimenata u CERN-u, u kojem učestvuje preko 3.000 naučnika, inženjera i studenata iz 200 istraživačkih institucija širom svijeta. Nakon niza pregovora, Upravni odbor CMS-a je zvanično odobrio da Crna Gora bude predstavljena na sjednici CMS-a 7. aprila, a glasanje će biti obavljeno 23. juna.
“U slučaju da odluka bude pozitivna, Crna Gora bi se prvi put upisala na CERN-ovu naučnu mapu. Umrežavanje naših istraživača sa vodećim naučnicima iz svoje oblasti, i njihovo uključivanje u najsavremenije tehnološke projekte ima višestruk značaj. Najmlađi istraživači, koji pohađaju master ili doktorske studije, takođe će biti dio ovih projekata, a svoja istraživanja će moći da obavljaju direktno iz crnogorskih institucija, zbog dostupnosti podataka”, navodi se u saopštenju Ministarstva nauke.
Širenje međunarodne institucionalizovane saradnje je važno, ne samo za nauku, već i za sveukupni proces EU integracija i opšti ugled Crne Gore, koja bi zahvaljujući ovom međunarodnom projektu bila dio Evropske istraživačke mreže.
U Ministarstvu nauke su kazali da će podržati učešće na ovim i sličnim međunarodnim projektima plaćanjem učešća, odnosno, 'membership fees'-a.
CMS (The Compact Muon Solenoid) je jedan od najkompleksnijih naučnih projekata u kojem se proizvode najveći energetski sudari do sada. CMS eksperiment je bio u fokusu svjetske javnosti 2012. godine, zbog otkrića Higsovog bozona. Od 2010. godine urađeno je preko 500 naučnih članaka na osnovu dobijenih podataka na eksperimentu.
O. Đ.